به نقل از «مهر»

نگرش سازی برای تحول در علوم انسانی باعث ایده تحقیق و پژوهش شد

تاریخ انتشار: ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۱۵۹۱۲

حجت الاسلام غلامرضا پیش قدم در گفت‌وگو با خبرنگار مهر از تأیید کتاب خود با عنوان «علوم انسانی غربی و اسلامی» از سوی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، وزارت آموزش و پرورش و مجوز ورود به فضای آموزشگاه‌های کشور خبر داد و اظهار کرد: هر تغییری رویکرد یا تغییر رفتار در جنبه‌های فردی و اجتماعی نیازمند به نگرش سازی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وقتی به این نتیجه می‌رسیم که نیازمند به تغییر هستیم حالا چه در حوزه فردی و چه در حوزه اجتماعی، این بدان معناست که وضعیت موجود مطلوب نیست.

استاد حوزه علمیه خراسان افزود: از سوی دیگر وضعیت موجود نتیجه یک طرز تفکر و اندیشه بوده است و یک شبه بوجود نیامده است. بنابراین اگر قرار باشد تغییر و تحولی ایجاد شود باید در طرز تفکر و نوع نگاه و تلقی ما از امور، تغییری اتفاق بیفتد، تا این نگرش و نگاه عوض نشود هیچ اتفاقی خاصی نمی‌افتد.

وی ادامه داد: بی شک مهمترین چیز در وجود بشر که موجب تمایز انسان از حیوان می‌شود تفکر و اندیشه است از این رو تغییر زاویه نگاه و تغییر نگرش گام اساسی در ایجاد اصلاح و تغییر است.

حجت الاسلام پیشقدم در ادامه گفت: تحول در زمینه علوم انسانی هم از این قاعده مستثنی نیست. اگر در زمینه علوم انسانی اسلامی قرار باشد تحولی مبارک رقم بخورد نیاز به نگرش سازی دارد.

استاد حوزه علمیه خراسان افزود: بر همین اساس این ایده به ذهنم رسید که موضوع پژوهش را به گونه‌ای انتخاب کنم که نتیجه آن بستر و زمینه‌ای ایجاد کند برای تغییر نگرش جامعه علمی و نخبگانی کشور نسبت به مقوله اسلامی سازی علوم و ضرورت و اهمیت این کار باشد.

وی افزود: برای اینکه این تحقیق بتواند نگرش ساز باشد و از عهده رسالت و هدفی که در پی آن بودیم برآیید، فرایند پژوهش را در چند مرحله به فرجام رساندیم. مرحله اول مطالعه تطبیقی مبانی و جهان بینی غربی و اسلامی بود، که این مبانی را از نگاه غرب و اسلام مقایسه کردیم و تفاوت مبانی اسلامی و غربی علوم را برای خواننده تبیین کردیم. در مرحله بعدی به این پرسش مهم باید پاسخ می‌دادیم که بالفرض که این تفاوت‌ها در مبانی را پذیرفتیم چه ربطی دارد به علوم؟ چه تأثیری دارد در فرایند تولید علم دارد.

حجت الاسلام پیشقدم ادامه داد: قسمت مهم و کاربردی این پژوهش در واقع پاسخ به این سوال است که ما چند گام اساسی برداشتیم. اثبات این مطلب که ارزش‌های و اعتقادات هر اندیشمندی در آثار علمی آن فرد آشکار و هویدا می‌شود زیرا اثر علمی هر شخصیتی پژواک آرا و افکار و اندیشه‌های اوست. نظر به اهمیت این بحث در بخش اول یک فصل را به این بحث اختصاص دادیم و همچنین در بخش دیگر، دو مبحث مهم از مباحث این بخش را به تبیین این مطلب اختصاص دادیم.

استاد حوزه علمیه خراسان بیان کرد: نتیجه این بحث‌ها این شد که علوم انسانی چه غربی و چه اسلامی، هر دو متأثر از ارزش‌ها و ضد ارزش‌ها است منتهی تفاوت در این است که علوم انسانی غربی صرفاً متأثر از ارزش‌ها و ضد ارزش‌های حیات حیوانی و طبیعی است اما علوم انسانی اسلامی علاوه بر ارزش‌های حیات حیوانی و طبیعی، برخوردار از ارزش‌ها و ضد ارزش‌های حیات طیبه یا حیات معنوی است که منشأ آن برخورداری از آموزه‌های وحیانی است. و نظام فکری غرب از این موهبت الهی خود را محروم کرده است. بنابراین نمی‌توان منکر تأثیر باورها و اعتقادات در تولید علم و دانش شد.

وی افزود: در گام دوم کار مهمی انجام گرفت و آن اینکه پیامدهای اختلاف مبانی اسلام و غرب را در علوم انسانی بحث کردیم در این بخش چهار تفاوت اساسی بین علوم انسانی غربی و اسلامی قائل شدیم با توجه به تفاوت‌هایی که در بخش مبانی برای آنها قائل شدیم.

حجت الاسلام پیشقدم در ادامه گفت: برای اینکه به کلی گویی متهم نشویم در گام سوم آمدیم به صورت موردی و نمونه به سه شاخه از علوم انسانی ورود پیدا کردیم و اصول کلی این سه شاخه را _ سیاست، اقتصاد و اصول انگیزش _ در مکتب اسلام و غرب مقایسه کرده و با مطالعه تطبیقی به بیان تفاوت‌های این علوم با نگاه غربی و اسلامی پرداختیم.

نویسنده کتاب علوم انسانی غربی و اسلامی بیان کرد: یک فرایند منطقی را طی کردیم تا بتوانیم ضرورت و اهمیت پرداختن به علوم انسانی اسلامی را به صورت مستدل و گام به گام در معرض قضاوت مخاطبان قرار دهیم. در این فرایند که هدف آن تغییر نگرش مخاطب نسبت به علوم انسانی اسلامی است، بر چند محور تاکید شده است:

وی افزود: محور نخست: مبانی فکری و جهان‌بینی غربی با مبانی اندیشه اسلامی ناسازگار است. محور دوم: این ناهمسانی در فرایند تولید علم تأثیرگذار می‌باشد. تولید علم با مبانی اسلامی نسبت به تولید علم با مبانی سکولار غربی متفاوت خواهد بود.

حجت الاسلام پیشقدم ادامه داد: محور سوم: قرآن به عنوان کتاب هدایت به تمام نیازهای مادی و معنوی انسان توجه دارد. اصول و کلیات نظام سیاسی، فلسفی، حقوقی و اجتماعی و غیره در آن آمده است. محور چهارم: این اصول قابل استنباط می‌باشد و با استنباط آن می‌توان به حل مسائل علوم انسانی مختلف پرداخت. در نتیجه طرح تولید علوم انسانی اسلامی محقق خواهد شد.

استاد حوزه علمیه خراسان بیان کرد: اگر به دنبال تحقق تمدن اسلامی هستیم باید علوم انسانی اسلامی داشته باشیم و الا ایجاد تمدن نوین اسلامی بر مبانی سکولار تمدن غربی، کاریکاتوری طناز می‌شود.

وی افزود: در صورت ایجاد این تغییر نگرش، علم دینی و غیر دینی معنا و جایگاه واقعی خود را پیدا خواهد کرد. امیدواریم که حرکت و جنبش علمی در این راستا اتفاق بیفتد و منجر به خودکفایی و خود اتکایی در زمینه تولید علوم انسانی شود.

حجت الاسلام پیشقدم گفت: در بین این پژوهش اتفاق افتاد که به اندیشه‌های مقام معظم رهبری در این باب بپردازیم از این رو در مواردی که ایشان بیاناتی داشتند به تحلیل آرا ایشان پرداخته و حتی الامکان مستندات قرآنی و روایی سخنان ایشان را بیان کردیم.

استاد حوزه علمیه خراسان بیان کرد: این کتاب در گام اول مورد توجه و اقبال فرهیختگان قرار گرفت و توانست در هجدهمین دوره انتخاب کتاب سال خراسان رضوی نظر هیئت داوران را جلب کند و به عنوان اثر برگزیده در بخش جهاد تبیین انتخاب شود.

وی افزود: در گام دوم هم به تأیید سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، وزارت آموزش و پرورش رسید و مجوز ورود به فضای آموزشگاه‌های کشور را گرفت. که امیدوارم در گام‌های بعدی بتواند رسالت تبیین‌گری و نگرش سازی خویش را به شایستگی به فرجام رساند.

حجت الاسلام پیشقدم گفت: در پایان از همه کسانی که در آفرینش، ارزیابی، ویراستاری و نشر این کتاب نقش داشتند کمال تشکر و قدردانی را دارم و عاجزانه درخواست می‌کنم از همه فرهیختگان و پژهشگران که با ارائه پیشنهادات و انتقادات سازنده ما را مورد لطف و محبت خویش قرار دهند.

کد خبر 5590029

منبع: مهر

کلیدواژه: مقام معظم رهبری خراسان رضوی مشهد آیت الله خامنه ای حوزه علمیه خراسان مقام معظم رهبری وزارت آموزش و پرورش قرآن اربعین 1401 اربعین حسینی بوشهر زائران اربعین مرز مهران زیرساخت های مرزی اربعین ویروس کرونا کرمانشاه گرگان مرز خسروی موکب مرز شلمچه آمار کرونا خراسان رضوی استاد حوزه علمیه خراسان علوم انسانی اسلامی حجت الاسلام پیشقدم علوم انسانی غربی غربی و اسلامی تغییر نگرش تولید علم نگرش سازی ارزش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۱۵۹۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مرکز پژوهش فناوری و نوآوری شبکه‌های کوانتومی افتتاح شد

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مرکز پژوهش، فناوری و نوآوری شبکه‌های کوانتومی با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس‌جمهور در دانشگاه علم و صنعت ایران افتتاح شد.

روح‌الله دهقانی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌نیان رئیس‌جمهور با بیان این که تربیت و پرورش نیروی انسانی اثرگذار، اولین وظیفه ستاد توسعه فناوری‌های اپتیک و کوانتوم است، گفت: اطلاع رسانی و تبلیغ برای جذب سالانه حداقل دو هزار نفر در حوزه کوانتوم در دستور کار ستاد است.

وی در همین راستا افزود: همچنین از ۱۰ دانشجوی پسادکتری توسط ستاد کوانتوم برای فعالیت در این مرکز نوآوری حمایت می‌شود تا کمکی به تسهیل فرآیند تربیت و توانمندسازی نیروی انسانی حوزه کوانتوم صورت بگیرد.

دهقانی با اشاره به نقش برجسته و‌ پررنگ علم و فناوری در اقتدارآفرینی و امنیت کشور عنوان کرد: عملیات غرورآفرین «وعده صادق» که یکی از مصادیق توانمندی و اقتدار کشور در عرصه دفاعی و نظامی است که بزرگی و هژمونی این عملیات بر دو رکن مهم اتکا دارد.

وی افزود: در حقیقت مصداق واقعی «العلم سلطان» به وضوح‌ در این عملیات، نمایان بود و جهان، توانمندی دانشی و فناورانه ایران و توانمندی در کاربردی سازی آن را به وضوح دریافت.

دهقانی ادامه داد: دومین رکن این عملیات را می‌توان بهره مند بودن کشورمان از موهبت فرماندهانی دارای شجاعت، وتدبیر و درایت استفاده و‌ به کارگیری این توانمندی دانست. فرماندهان توانمندی که به مدد رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی از چنین شجاعتی برخوردارند و این دو رکن در کنار هم، برای دوستان ایران مقتدر، امری تحسین برانگیز و برای دشمنانش، موضوعی هراسناک است.

معاون علمی رئیس جمهور، دانشگاه علم و صنعت را یکی از پیشران‌های توسعه علم و فناوری در صنعت کشور دانست و افزود: ورود این دانشگاه به عرصه حمایت و‌ توسعه فناوری‌های تحول‌آفرین و پیشران، موضوعی دلگرم کننده و زمینه‌ساز تربیت نیروی انسانی متخصص و مجرب برای حرکت در توسعه و کاربردی‌سازی فناوری‌های تحول آفرینی همچون کوانتوم، به واسطه شرکت‌های دانش بنیان است.

وی ادامه داد:  در همین راستا، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری از تحقیقات، پروژه‌های تحقیق و توسعه و شکل‌گیری شرکت‌های نوپای این دانشگاه و تعریف پروژه های جدید حمایت می‌کند.

معرفی ۱۱۰ استاد شاخص در تربیت نیروی انسانی با اعطای «جایزه شیخ مفید»

رئیس بنیاد ملی نخبگان ضمن تبریک روز معلم به تمامی معلمان و آموزگاران گفت: آن چه امروز از شرکت های دانش بنیان و دستاوردهای فناورانه و نواورانه در عرصه های مختلف در اختیار داریم را مرهون دانشگاه‌ها هستیم.

وی تاکید کرد: بعضا کم لطفی و بی مهری هایی نسبت به دانشگاه ها صورت می‌گیرد و جایگاه آن‌ها در توسعه اقتصاد دانش‌بنیان کم اهمیت تلقی می‌شود، این در حالی است که رشد و رونق امروز زیست بوم دانش بنیان کشورمان را مرهون دانشگاه‌های کشور هستیم.

وی در همین راستا ادامه داد: انعقاد موافقت‌نامه های معاونت علمی و دانشگاه ها پیمانی است از سوی معاونت علمی با دانشگاه های مطرح کشور که در مسیر تقویت و تسهیل فعالیت های فناورانه، شکل گیری شرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاهی و رشد و بالندگی فعالیت‌های فناورانه و‌نوآورانه گام برمی‌دارند.

 معاون علمی رئیس جمهور ادامه داد: دانشگاه فراتر از آن‌که که کارخانه تولید علم، تولید و توسعه فناوری باشد، کارخانه تربیت نیروی انسانی متعهد و توانمند است ولی این موضوع و نقش فاخر در دانشگاه قدری کمرنگ شده است.

وی افزود: امسال جایزه ای تحت عنوان جایزه شیخ مفید تعریف شده است که با کمک دانشجویان نخبه دانشگاهی و بدون اعلام هیچ فراخوانی، استادانی را که انتخاب اول دانشجویان هستند و نقش اثرگذاری در تربیت و اعتلای نیروی انسانی دانشجو دارند مورد تقدیر و حمایت قرار می‌دهد.

دهقانی با اشاره به اعطای یک بسته حمایتی ۱۰ میلیارد ریالی به برگزیدگان این جایزه عنوان کرد: این جایزه شامل ۱۰۰۰ امتیاز است که تا ۴۰۰ امتیاز آن قابل دریافت به صورت نقدی بوده و بخش دیگر آن شامل استفاده از گرنت‌های خدمات شبکه آزمایشگاهی، پژوهانه‌ها و دریافت حمایت‌های دانشجویان مانند تسهیلات سربازی است.

انتهای پیام/